Poradnik Klienta: Ubezpieczyć mieszkanie - to proste. Czy rzeczywiście? Cz.II

W poprzednim felietonie poświęconym ubezpieczeniu mieszkania lub domu przedstawiłem główne zasady, jakimi należy się kierować przy zawieraniu umowy ubezpieczenia mieszkania lub domu. Dziś opowiem więcej o ubezpieczeniu OC w życiu prywatnym oraz ubezpieczeniu od kradzieży z włamaniem i rozboju.

Przypomnijmy, że podstawowym ubezpieczeniem jest ubezpieczenie substancji (murów i elementów stałych) oraz majątku ruchomego zgromadzonego w mieszkaniu od pożaru (który nie wybiera) i innych zdarzeń losowych. Lokal oraz znajdujące się w nim rzeczy (ruchomości) należy ubezpieczyć na sumę ubezpieczenia pozwalającą – w razie szkody całkowitej (był dom, nie ma domu) na odkupienie lub odtworzenie utraconego lokum.

Należy pamiętać, że towarzystwo wypłaca odszkodowanie tylko w zakresie wykupionej ochrony. Dlatego należy zawsze sprawdzić na polisie, od jakich ryzyk jesteśmy ubezpieczeni i jakie są limity i ograniczenia odpowiedzialności ubezpieczyciela. Tymi zasadami powinniśmy się kierować, przy ubezpieczaniu swojego mienia od pożaru i innych zdarzeń losowych.

Tymczasem może się zdarzyć, że to my spowodujemy szkodę w mieszkaniu sąsiadów mieszkających "pod nami". Jest na to ubezpieczenie mieszkania - ochrona odpowiedzialności cywilnej w życiu prywatnym.

Generalnie w ubezpieczeniach majątkowych tj. przy ubezpieczeniu mieszkania lub domu, bardzo ważne jest zawarcie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC) w życiu prywatnym.

Na wniosek ubezpieczającego i po opłaceniu dodatkowej składki, towarzystwo obejmuje ochroną ubezpieczeniową odpowiedzialność cywilną deliktową ubezpieczającego i osób bliskich wspólnie zamieszkujących.

Oznacza to, że jeżeli ubezpieczający lub osoba bliska, która z nim zamieszkuje (patrz definicja „osoba/y bliska/ie w OWU) wyrządzi krzywdę osobie trzeciej i będzie zobowiązany do naprawienia szkody, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, towarzystwo wypłaci odszkodowanie osobie trzeciej, która została poszkodowana.

Wypłata odszkodowania nastąpi, jeżeli szkoda poniesiona przez osobę trzecią została wyrządzona w związku z wykonywaniem przez ubezpieczonego (lub przez wspólnie zamieszkującą osobę mu bliską) czynności życia prywatnego.

Należy zaznaczyć, że ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej dotyczy zdarzeń z życia prywatnego w których szkody spowodowane zostały czynem niedozwolonym (delikt) w rozumieniu kodeksu cywilnego, jednym słowem zdarzeń zawinionych przez np. „zalewajacego”.

Oto wyjaśnienie jednego z towarzystw ubezpieczeniowych:

„(...) w przypadku zalania lokalu położonego na niższej kondygnacji na skutek zalania zaistniałego w lokalu położonym wyżej w tym samym budynku (np. na skutek pękniętego węża od pralki, spod umywalki/ zlewu itp.) wypłata odszkodowania z ubezpieczenia OC właściciela lokalu, w którym powstało źródło zalania, jest warunkowana istnieniem winy takiej osoby w rozumieniu art. 415 k.c.”
(...) Jeżeli z ujawnionych okoliczności faktycznych wynika, że istnieje zwiększone prawdopodobieństwo winy, przyjmujemy tę winę za udowodnioną. (...) tu nigdy nie ma odpowiedzialności cywilnej na zasadzie ryzyka, co wynika z orzecznictwa Sądu Najwyższego.

Oto przykłady szkód, z tytułu których towarzystwo wypłaci odszkodowanie osobie trzeciej:

• zalanie mieszkania sąsiada mieszkającego na niższym piętrze. Jest to chyba najczęściej wyrządzana szkoda w domach wielorodzinnych.
• pogryzienie przechodnia przez psa ubezpieczonego,
• zniszczenie cudzego mienia przez dzieci ubezpieczonego,
• uszkodzenie pojazdu osoby trzeciej podczas jazdy na rowerze,
• uszczerbek na zdrowiu wywołany u innej osoby podczas amatorskiego uprawiania sportu.

W Polsce rośnie świadomość, że w razie doznania jakiejś szkody - osobowej (na ciele) bądź rzeczowej - można domagać się jej naprawienia powołując się na odpowiedzialność cywilna sprawcy.

Praktycznie każdy mieszkaniec budynku wielorodzinnego ma przysłowiowego „sąsiada z góry” i każdy mieszkaniec nim jest dla sąsiada z dołu. Nawet ten mieszkający na parterze może zalać piwnice innego sąsiada lub garaż podziemny.